Αναστενάρια

Τα «Αναστενάρια» είναι ένα έθιμο με ρίζες από το χωριά Κωστί και Μπροντίβο της Ανατολικής Ρωμυλίας,το έφεραν οι Έλληνες με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1922.
Με τον ερχομό τους οι πρόσφυγες διανεμήθηκαν στο Λαγκαδά, την Κερκίνη Σερρών, την Άγια Ελένη Σερρών, τη Μελίκη Ημαθίας και τη Μαυρολεύκη Δράμας.
Μέρη που μέχρι σήμερα τηρούν πιστά το έθιμο. Καθιερώθηκε κάθε χρόνο για την καλή υγεία.
Η πυροβασία γίνεται όχι μόνο στις στις 21 Μαΐου την ημέρα που γιορτάζει η Εκκλησία τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη, αλλά και του Αγίου Αθανασίου και ολοκληρώνεται του Αγίου Ευθυμίου.
Το έθιμο ξεκίνησε από μια πυρκαγιά στην εκκλησία του Αγ. Κωνσταντίνου και της Αγ.Ελένης στο Χωριό Κωστί της Ανατολικής Ρωμυλίας.
Επάνω στις εικόνες των αγίων υπήρχαν κουδουνάκια, γνωστά και ως «ποδιά». Άρχισαν αν χτυπούν σαν τρελά. Οι πιστοί έτρεξαν μέσα στο ναό για να σώσουν τα εικονίσματα.
Μάρτυρες του γεγονότος ανέφεραν ότι είχαν μείνει απείραχτα από τις φλόγες. Αυτό σύμφωνα με την παράδοση. Πολλά έχουν γραφτεί για το πως ξεκίνησε το τελετουργικό,
αλλά κανείς μέχρι σήμερα δεν γνωρίζει την πραγματική εκδοχή.
Η τελετή ξεκινά την παραμονή της εορτής στις 20 Μαΐου με τη θυσία του ζώου και τη μεταφορά των εικόνων του Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης στο κονάκι.
Στη συνέχεια ακολουθεί η αγρυπνία η οποία είναι ουσιαστικά η προετοιμασία των Αναστενάρηδων.
Το πρωί μεταφέρονται τα εικονίσματα στο σημείο που θα γίνει η πυροβασία και γίνεται ο αγιασμός.
Η όλη διαδικασία γίνεται με μουσική κάλυψη από νταούλι και τον ήχο της θρακιώτικης λύρας. Ανάμεσα στους αναστενάρηδες υπάρχει ιεραρχία.
Κάποιοι από αυτούς φυλάσσουν στα σπίτια τους τις εικόνες, τα τάματα, τα μαντήλια και τα ιερά κειμήλια της τελετουργίας.
Το τελετουργικό ξεκινάει με χορό στο κονάκι.
Η φωτιά στήνεται με μεγάλα ξύλα τα οποία βγάζουν γερό κάρβουνο. Ακόμα και όταν το σκορπίζουν, η φλόγα εξακολουθεί να καίει σε πολλά σημεία.
Ο αρχιαναστενάρης παραδίδει στους πιστούς τις δυο εικόνες από την πατρίδα και σχηματίζουν ένα σταυρό στη φωτιά. Οι παλαιότεροι ξεκινούν πρώτοι και ακολουθούν οι υπόλοιποι αναστενάρηδες.
Μπαίνουν στο χορό της φωτιάς κρατώντας μαντήλια στα χέρια, τα «αμανέτια». Επάνω έχουν διάφορες παραστάσεις. Χρυσά και ασημένια τάματα.
Κανένας αναστενάρης δεν μπαίνει στη φωτιά χωρίς το μαντήλι. Το φοράνε στο λαιμό, είτε το κρατούν στο χέρι. Έχει ιερό συμβολισμό. Με τα «αμανέτια» στα χέρια.
Τα μαντήλια έχουν ιερό συμβολισμό για τους αναστενάρηδες. Μέχρι να σβήσει η φωτιά και να μην υπάρχει σπίθα, οι αναστενάρηδες συνεχίζουν να περπατούν.